Czym jest i skąd się bierze stan przedrzucawkowy?
4 min readStan przedrzucawkowy (preeklampsja, zatrucie ciążowe), to zespół objawów chorobowych, związanych z nadciśnieniem tętniczym. Główną jego przyczyną jest skurcz naczyń krwionośnych, powodujący podwyższenie ciśnienia krwi w żyłach i problemy w prawidłowej pracy serca. Występuje najczęściej u kobiet po 35 roku życia, często diagnozowany jest u kobiet w ciąży (po 20 tygodniu). Charakterystyczne objawy to: wysokie ciśnienie tętnicze (140/90 mmHG w spoczynku) i szybka utrata białka (około 300 mg na dobę).
Stan przedrzucawkowy – przyczyny i przebieg
Preeklampsja to najcięższa postać nadciśnienia tętniczego, która niesie ze sobą ryzyko; problemów z nerkami i wątrobą, wystąpienia wody w płucach (tzw. płyn w opłucnej), a także niekontrolowanych drgawek ciała, problemów z widzeniem (widzenie za mgłą, pogorszenie wzroku, chwilowa ślepota), a nawet wystąpienia udaru mózgu i jego znacznego niedotlenienia. Stan przedrzucawkowy występuje przede wszystkim u kobiet w ciąży, a głównymi przyczynami jego wystąpienia są:
- pierwsza ciąża w późnym wieku (po 30 roku życia),
- choroby współistniejące (choroby reumatyczne, wcześniej zdiagnozowane nadciśnienie, bądź zaawansowana cukrzyca),
- choroby autoimmunologiczne,
- wystąpienie stanu przedrzucawkowego w poprzedniej ciąży bądź u innych kobiet w rodzinie (szczególnie mamy i siostry),
- ciąża wielopłodowa,
- cukrzyca ciążowa,
- stan przedcukrzycowy (wczesna faza rozwoju cukrzycy typu 2).
Stan przedrzucawkowy w ciąży wywołuje problemy z łożyskiem, pełniącym funkcję łącznika krwi między matką a płodem. Wtedy to, do łożyska nie dociera wystarczająca ilość krwi i uwalnia ono niechciane dla organizmu matki substancje, wpływające na pracę naczyń krwionośnych. Takie zajście powoduje kurczenie się naczyń krwionośnych kobiety w nienaturalny sposób, co wywołuje nadciśnienie tętnicze i spowalnia prawidłową pracę całego organizmu, zarówno matki jak i płodu, stając się bezpośrednią przyczyną i przesłanką do przedwczesnego porodu.
Charakterystyczne objawy
Objawy stanu przedrzucawkowego zależą od stopnia zaawansowania ciąży i wymagają specjalistycznego leczenia, które dobiera się indywidualnie pod konkretną pacjentkę. Główne objawy, świadczące o ryzyku wystąpienia tegoż zatrucia ciążowego to m.in.:
- niespodziewane nadciśnienie tętnicze podczas spoczynku,
- obfity białkomocz (utrata nawet 0,2g białka w moczu w ciągu 4 godzin),
- obrzęki i opuchlizna (w postaci o wiele ostrzejszej niż typowo ciążowe nabrzmienia),
- ból w prawym podżebrzu,
- zaburzenia neurologiczne powodujące wymioty i nudności.
Dodatkowo, oprócz standardowych symptomów, objawy stanu przedrzucawkowego w ciąży mogą przyjmować nieco cięższą formę, wymagającą natychmiastowej reakcji lekarza. Zjawiskami, świadczącymi o podwyższonym poziomie zagrożenia są:
- ciśnienie skurczowe 160/110 mmHG bądź wyżej,
- białkomocz o wartości powyżej 5g na dobę,
- oliguria i wydalanie 500 ml moczu na dobę,
- obrzęk płuc i powiększona klatka piersiowa,
- przeszywający ból w nadbrzuszu i cykliczne wymioty.
W przypadku objawów świadczących o pojawieniu się cukrzycy ciążowej, bądź stanu przedcukrzycowego, należy zadbać o odpowiednie i regularne leczenie, polegające na zapewnieniu właściwego poziomu glukozy we krwi ciężarnej. Niezbędne będzie również zapoznanie się z ogólną ideologią cukrzycy i nauka życia w zgodzie z nią. Wszystkie potrzebne informacje z zakresu diabetologii uzyskamy na stronie internetowej, która umożliwia jednocześnie zakup niezbędnego sprzętu i leków obsługujących każdy typ cukrzycy.
Jak prawidłowo postępować przy stanie przedrzucawkowym?
Stan ten zagraża bezpośrednio życiu pacjentki i może nieść ze sobą nieodwracalne zmiany dla dalszego rozwoju płodu. Postępowanie medyczne i wdrożone leczenie jest ściśle dopasowane do stanu pacjentki. Jeśli stan przedrzucawkowy przybiera łagodną formę, to zalecany jest wtedy przede wszystkim odpoczynek i regularne badania (mocz, krew, EKG). Lekarz przepisuje odpowiedną suplementację, tak aby przyjmowane tabletki nie zagrażały życiu dziecka, a gdy ciąża przekroczyła już 37 tydzień, to wykonywany jest zabieg cesarskiego cięcia.
W momencie wystąpienia objawów z groźniejszej puli, świadczących o cięższym przebiegu preeklampsji, niezbędna jest hospitalizacja ciężarnej, tak, aby przebywała pod ścisłym i nieustannym nadzorem specjalistów. Gdy pomimo opieki i monitorowania matki i płodu nastąpi znaczące pogorszenie stanu zdrowia jednego z nich – należy przerwać ciąże, bez względu na wiek płodu.
Choć stan przedrzucawkowy kojarzy się z ogromnym zagrożeniem życia, należy mieć na uwadze, iż w praktyce dotyka on zaledwie kilku procent ciężarnych pacjentek. Odpowiednia diagnoza i odkrycie jego przyczyn umożliwia prawidłową opieka nad pacjentką i doprowadzenie ciąży do prawidłowego rozwiązania, bez zbędnych stresów i przyśpieszonych terminów.