Zaburzenia śluzówki gardła – przyczyny i profilaktyka

Podrażnienia śluzówki gardła mogą prowadzić do podobnych skutków co stany zapalne gardła. Sprawdź, co je wywołuje i jak ograniczać ryzyko ich wystąpienia.

Z medycznego punktu widzenia gardło jest cewą mięśniowo-błoniastą, którą od środka wypełnia błona śluzowa. Ta z kolei, w zależności od części gardła, w której się znajduje, jest pokryta różnymi typami nabłonka (część nosowa – nabłonek wielorzędowy migawkowy; część ustna i krtaniowa – nabłonek płaski nierogowaciejący; poniżej krtani – nabłonek oddechowy). Do zaburzeń śluzówkowych zalicza się m.in.: chrząkanie, nowotworowe chrypki, uczucie przeszkody w gardle lub krtani, deformacje głosu, uczucie suchości, odczucie przemęczenia gardła pod długotrwałej eksploatacji oraz konieczność porannego oczyszczania gardła lub nosa. W poczet komplikacji śluzówkowych zaliczamy też afty, których pojawienie się jest związanie z wystąpieniem grzybów.

Przyczyny zaburzeń

Przyczyny wyżej wymienionych problemów nie są jednorodne. Podrażnienia śluzówki wywołują m.in. pyły i zanieczyszczone powietrze, używki, niewłaściwa emisja głosu czy zła dieta. Szczególnie ta ostatnia może mieć kluczowe znaczenie dla kondycji śluzówki gardła. Jak się okazuje, zarówno niedobory niektórych składników, jak i zbyt częste przyjmowanie innych związków może skutkować zaburzeniami powłoki śluzowej. W pierwszej kolejności zajmiemy się tymi, które mogą wywoływać komplikacje.

Uszkodzenia śluzówki mogą być powodowane nadmiarem węglowodanów, a w szczególności cukrów prostych. Zbyt duża ilość węglowodanów w diecie może generować także znacznie poważniejsze problemy (np. zwiększać prawdopodobieństwo powstawania komórek nowotworowych). Nieprzyjaciółmi śluzówki mogą okazać się także nietoleranty, w tym gluten występujący np. w ciemnym, pełnoziarnistym pieczywie oraz sztuczne słodziki i substancje konserwujące. Podobne konsekwencje mogą wywoływać cytrusy. Z jednej strony mogą one być solidną dawką witaminy C przyspieszającą powrót do zdrowia podczas infekcji, z drugiej mogą naruszać strukturę nabłonka. To szczególnie istotna informacja dla osób stosujących duże dawki cytryny podczas kuracji zapalenia gardła. Również mleko i jego przetwory mogą stwarzać zagrożenie dla śluzówki gardła.

Częste spożywanie (szczególnie odtłuszczonych) jogurtów, białych serów, kefirów, maślanek może – dzięki zawartym w nich białku i laktozie – powodować chrząkanie i przesuszanie błony śluzowej.

Co zatem jeść?

Wiemy już, jakie produkty mogą powodować komplikacje. Sprawdźmy teraz, jakie składniki i zabiegi możemy stosować, by zminimalizować ryzyko podrażnień błony śluzowej. W pierwszej kolejności warto dostarczać organizmowi nienasyconych kwasów tłuszczowych w postaci olejów roślinnych, owoców morza, żółtka czy ryb. Przydatne będzie również podawanie jodu, witaminy E i witaminy A. Dobrym źródłem ostatniej z nich są żółte, zielone, pomarańczowe i czerwone warzywa, które są także skarbnicą przyjaznych śluzówce antyoksydantów. Odpowiednią dietę można uzupełniać także naturalnymi metodami profilaktyki chorób gardła.

Warto zadbać o odpowiednie stężenie wilgoci i czystość powietrza, w którym przebywamy. Można sięgnąć również po płukanki i inhalacje z dodatkiem szałwii, tymianku, podbiału, prawoślazu. W cenie jest także nawilżanie gardła poprzez spożywanie schłodzonej wody z dodatkiem imbiru, miodu, aloesu oraz picie siemienia lnianego. Profilaktycznie, szczególnie w okresach podniesionej zachorowalności, można też stosować suplementy diety z dodatkiem ekstraktów z roślin tak w formie pastylek, jak i syropu. W przypadku kiedy podrażnienie śluzówki stało się faktem, a dyskomfort gardłowy daje nam się we znaki, bez zastanowienia powinniśmy sięgnąć po leki w postaci tabletek do ssania lub aerozolu, które ukoją dolegliwości i umożliwią szybszą regenerację błonie śluzowej gardła.