Miażdżyca jako najczęstsza przyczyna zawałów serca

Jedną z najczęściej diagnozowanych chorób cywilizacyjnych jest miażdżyca, która powoduje śmierć co najmniej kilkudziesięciu tysięcy Polaków co roku. Schorzenie jest niezwykle groźne, gdyż w momencie zamknięcia światła tętnic często jest już zbyt późno na skuteczną pomoc dla takiej osoby. Nawet po trafieniu do szpitala chory bardzo często umiera z powodu zatoru. Miażdżyca ze względu na swój skryty charakter może się rozwijać niezauważenie przez wiele lat, nie dając praktycznie żadnych objawów choroby. Cykliczne zwężanie się naczyń krwionośnych w miejscach zmienianych miażdżycowo prowadzi w konsekwencji do zamknięcia światła naczynia, gdyż osiadają w jego ścianach różne składniki krwi powodujące w pewnym momencie blokadę. Miejscem szczególnego ryzyka są zwłaszcza tętnice układu wieńcowego, których funkcją jest dbanie o prawidłowe funkcjonowanie mięśnia sercowego i jego utlenianie. Zamknięcie światła tętnic prowadzi w konsekwencji do zawału mięśnia sercowego. Nieleczona i niezdiagnozowana odpowiednio wcześniej miażdżyca prowadzi w większości przypadków do śmierci chorego.

Proces powstawania zmian miażdżycowych

Śródbłonek naczyniowy w naczyniu krwionośnym ze względu na swoją delikatną strukturę jest narażony w sposób szczególny na działanie wybranych składników krwi. Ścianka śródbłonka jest przepuszczalna, przez co dostaję się przez nią do tętnic sole wapnia, związki tłuszczowe i cholesterol. Kumulowanie się tych substancji oraz nawarstwianie jest powstrzymywane natomiast przez monocyty należące do grupy białych krwinek. Gdy są już one w naczyniach krwionośnych, przekształcają się w makrofagi mające za zadanie zjadanie gnijących resztek będących w organizmie człowieka. Celem zapobieżenia nadmiernemu rozprzestrzenianiu się makrofagów powstaje blaszka włóknista, wytwarzająca mięśniową otoczkę wokół ich skupiska.

Podczas przemiany w komórki piankowe makrofagi obumierają, co powoduje wydostanie się resztek, którymi się wcześniej zajęły. Resztki przerywają cienką warstwę śródbłonka, czego efektem ją cykliczne i nawarstwiające się rany. Proces gojenia powoduje natomiast pogrubienie i wzmacnianie ścian naczyń krwionośnych, gdyż wokół blizn gromadzą się skrzepy oraz płytki krwi. Ogranicza się także elastyczność samych naczyń krwionośnych, a wpływ na ich usztywnienie mają złogi wapniowe. Ostatecznie dochodzi do zamknięcia światła tętnicy, przerwania procesu przepływu krwi i zawału mięśnia sercowego.

Ciche objawy choroby

Szacuje się, że dolegliwości związane z miażdżycą nie są przez osobę chorą odczuwalne, jeżeli drożność tętnic jest na poziomie przynajmniej 25%. Ból w klatce piersiowej z efektem promieniowania do lewego barku i w kierunku szyi, wymioty czy też pieczenie za mostkiem, wymioty mogą natomiast spowodować wytężony wysiłek fizyczny, nadmiar stresu czy też emocji. Popularne są także dolegliwości jak np. zawroty głowy czy też duszność, objawy charakterystyczne bardziej dla nadciśnienia tętniczego. Celem zminimalizowania ryzyka wystąpienia miażdżycy jest prowadzenie aktywności fizycznej w połączeniu z odpowiednio zbilansowaną dietą o niskiej zawartości cholesterolu. Badanie ciśnienia tętniczego krwi powinno być także wykonywane cyklicznie.