Bakteryjne zapalenie płuc

Zdiagnozowany stan zapalny w płucach może mieć podłoże bakteryjne bądź też wirusowe. Nacieki zapalne zlokalizowane w miąższu płucnym oraz wysięk w pęcherzykach płucnych są powstałymi ogniskami zapalnymi. Bakteryjne zapalenie płuc może powstać samoistnie bądź też stanowi ono wynik powikłania chorób. Najczęściej dotyczy to powikłań wynikających z takich chorób jak grypa, różyczka oraz świnka.

W przypadku bakteryjnego zapalenia płuc za infekcję odpowiadają bakterie beztlenowe, bakterie tlenowe – Gram ujemne lub – Gram dodatnie. Kluczem w doborze odpowiedniego procesu leczenia jest precyzyjna diagnoza.

Podział choroby ze względu na czynniki

Podstawową kwestią rozróżniającą poszczególne zapalenia płuc jest tak zwany czynnik etiologiczny, na podstawie którego istnieje podział na wirusowe i bakteryjne zapalenie płuc. Rozróżniamy także na podstawie owego czynnika grzybicze oraz pasożytnicze zapalenie płuc. Objawami wewnętrznymi są nacieki zapalenie zlokalizowane w miąższu płucnym, natomiast w pęcherzykach płucnych zdiagnozowany został wysięk.

Ze względu na miejsce i sposób infekcji rozróżnia się także szpitalne (rozwój stanu zapalnego zdiagnozowano po ponad 48 h od momentu przyjęcia chorego) oraz pozaszpitalne zapalenie płuc. Zdecydowanie częściej spotyka się środowiskowe (pozaszpitalne) zapalenie płuc, a jego występowanie zależy w dużej mierze od stanu ogólnego pacjenta, jego przebytych lub współistniejących chorób oraz wieku.

Na podstawie miejsca zlokalizowania stanu zapalnego w miąższu płucnym rozróżnia się także zapalenie odoskrzelowe (występujące także pod nazwami płacikowe, ogniskowe czy wieloogniskowe), zapalenie śródmiąższowe (atypowe) oraz płatowe (krupowe).

Objawy bakteryjnego zapalenia płuc

Objawami zewnętrznymi, które obserwuje się u chorego, to przede wszystkim:

• wysoka temperatura utrzymująca się przez dłuższy okres czasu,
• złe samopoczucie i ogólne osłabienie oraz ból mięśniowy,
• kaszel suchy, a następnie mokry z ropną wydzieliną lub też o charakterze śluzowym; czasami występuje także krwioplucie,
• bóle w okolicach klatki, szczególnie uciążliwe przy oddychaniu,
• nadmierna potliwość,
• stwierdzenie procesu odmłodzenia granulocytów,
• zaburzenie utlenowania krwi; występuje czasami także niedokrwistość,
• podczas badania RTG stwierdza się zaciemnienia o charakterze plamistym, zacienienia płata i płyn zlokalizowany w jamie opłucnej,
• podwyższony wskaźnik odczynu Biernackiego (OB), CRP oraz leukocytozy,
• objawy duszności.

Trudności w zdiagnozowaniu bakteryjnego zapalenia płuc wynikają z faktu, że niekiedy nie daje ono standardowych objawów (np. brak gorączki u chorego). To powoduje przypadki mylenia choroby z niewydolnością krążenia. Ponadto bakteryjne zapalenie płuc może występować w roli następstwa po wirusowym zapaleniu płuc.

Profilaktyka i terapia lecznicza

Codzienna profilaktyka w postaci aktywności fizycznej, diety, unikaniu używek (np. papierosy) oraz stosowania szczepień ochronnych zmniejsza ryzyko zachorowania. W przypadku stwierdzenia bakteryjnego zapalenia płuc stosuje się antybiotyki o szerokim spectrum w początkowej fazie. W kolejnych etapach stosuje się dobraną antybiotykoterapię na podstawie antybiogramu. Tutaj również pacjentowi podawane są leki przeciwzapalne, przeciwgorączkowe, przeciwkaszlowe i wykrztuśne, których zadaniem jest walka z innymi objawami choroby.